Leren van: vader Aleksandr

(door Saskia Bolt)

Het gezin Babayants heeft inmiddels bijna een jaar Kerkasiel in de Open Hof. Vrijwilligers en bezoekers kijken vaak vol bewondering naar hen: hoe houden ze dat vol? Wat valt er van de familie te leren? Vader Aleksandr Babayants geeft een inkijkje via een interview.

Jullie wonen al 12 jaar in onzekerheid, waarvan bijna een jaar in de Open Hof. Hoe ga je daar mee om?

Mijn kinderen vragen mij dagelijks: komt het goed of komt het niet goed? Ik kan het me niet veroorloven te breken, want dan stort alles in. Ik moest al jong volwassen worden: toen ik zeven was overleed mijn vader. Ik moest toen de verantwoordelijkheid nemen voor ons gezin, zorgen voor mijn moeder en zus. Zo was dat in die tijd en in de Oezbeekse cultuur.

Nu mogen wij al 12 jaar lang niet leren en niet werken. Zo moeten afwachten is uitzonderlijk moeilijk. Wat we wel kunnen doen is verantwoordelijkheid nemen voor hoe we de best mogelijke versie van onszelf zijn. Daarom zorgen we goed voor onszelf, door elke dag te sporten en te leren. We zoeken nieuwe projecten, werken in de tuin, blijven in beweging en staan klaar om nieuwe dingen te leren. Maar elke dag word ik wakker met het besef ik dat ik vader en echtgenoot en ben, verantwoordelijk voor mijn gezin.

Dat zal toch best moeilijk zijn…

Woede, wanhoop, zelfs haat voelen we allemaal wel eens. Maar ik zorg ervoor dat het kwaad niet mijn daden bepaalt. Ik heb moeten leren mijn boosheid om te zetten in positieve energie, want altijd boos blijven kost teveel kracht, en het brengt niets goeds. Als ik in het azc of in het detentiecentrum in Zeist mijn geduld was verloren en opvliegend was geworden zou dat tegen me zijn gebruikt. En niet alleen tegen mij, maar ook tegen mijn gezin.

Hoe doe je dat, boosheid omzetten in positieve energie?

Als we het leven zien als een melodie, dan is elke daad een noot: sommige noten klinken verdrietig, andere vrolijk, maar alleen samen vormen ze een harmonie. Wanneer we ervoor kiezen de noten van goedheid te spelen, ontstaat er muziek uit ons leven die ook anderen kan inspireren. We zien nu al hoe goedheid naar ons terugkeert. Een groot aantal vrijwilligers staat al meer dan driehonderd dagen aan onze zijde. Samen – als familie, met alle mensen om ons heen – zijn wij de noten die een grote symfonie van goedheid en hoop vormen.

Is het niet moeilijk om jullie kinderen te zien opgroeien in deze situatie?

We kunnen dit juist volhouden door de liefde voor onze kinderen. Ze hebben eerder zes dagen in detentie doorgebracht en leven nu al bijna een jaar zonder school, vrienden en vrijheid. Toch glimlachen ze, steunen elkaar en blijven geloven in goedheid. En ons verhaal gaat niet alleen over de familie Babayants, maar ook over de honderden kinderen die hier in Nederland geworteld zijn en toch in onzekerheid leven. Het is onrechtvaardig dat kinderen gegijzeld worden door het systeem. Wij geloven dat gerechtigheid mogelijk is, maar blijven kloppen aan de deuren, we mogen niet zwijgen en niet opgeven. Want elk kind verdient het om in veiligheid te leven en zonder angst op te groeien.

Er is wel steun voor het kerkasiel, maar jullie situatie – en die van andere gewortelde kinderen – lijkt veel mensen nauwelijks bezig te houden.

Iedereen is druk met zijn eigen leven. Toen in 2019 het kerkasiel in Den Haag was, zat ik in het azc en wist ik er ook niets van. Maar bedenk dat morgen ook jouw land getroffen kan worden door oorlog of honger. Dan leer je zelf wat het betekent om te lijden en denk je terug aan de tijd waarin je alles had. Daarom is het zo belangrijk om medeleven te tonen, te helpen en niet onverschillig te blijven voor het lijden van anderen. En wat mij betreft, er zijn mensen die het erger hebben dan ik. Ik heb een volle maag en een volle koelkast. En hier vliegen geen raketten door de lucht. Dat maakt me dankbaar.

Kun je hier, nu je zo afhankelijk van anderen bent, nog wel jezelf zijn?

Vaak proberen mensen iemand anders te lijken, ze spelen een rol. Maar op dat moment verliezen ze het belangrijkste – hun eigen wezen. Jezelf blijven betekent je innerlijke licht niet verliezen, ook wanneer het om je heen donker is. Wanneer iemand zijn echtheid verliest, verliest hij ook de verbinding met God en met zichzelf. Wees dus niet bang om jezelf te zijn. Zelfs als ik voor sommigen een cijfer ben, een dossier, en kil wordt behandeld, dan kies ik er toch voor om mens te blijven. Als ik zou stoppen mezelf te zijn – eerlijk, open en oprecht – dan verlies ik alles waarvoor ik leef.

De liefde voor jullie kinderen motiveert je, maar ontvangen jullie zelf genoeg liefde om uit te delen?

Net als iedereen hebben wij ook liefde nodig. Een goed woord, het gevoel belangrijk en geliefd te zijn. Maar ook een sterke schouder naast ons, waarop we kunnen huilen zonder ons te schamen. En vertrouwde mensen om het meest persoonlijke te kunnen delen – onze zorgen, onze angsten, onze geheimen. We hebben warme handen nodig die ons omhelzen, ons beschermen tegen de wereld, ons over het hoofd strijken.

Die steun krijgen we van de kerk, van vrienden en van mensen die ons niet eens kennen, maar wel voor ons bidden, eten brengen, speelgoed voor de kinderen inzamelen en woorden van hoop geven. Soms krijgen we veel te veel, dat is natuurlijk ook niet goed voor ons en onze kinderen. Maar de liefde die eruit spreekt geeft ons de kracht om door te gaan.