Zoenen

Zoenen? Niet een onderwerp waar je direct aan zou denken bij Kerkasiel. Maar er blijkt meer overeenkomst te zijn dan je in eerste instantie zou denken. Het is wel een zoen waar je voor moet vechten.

Heel vaak krijgen wij de vraag of wij niet tegen de rechter, tegen het recht ingaan. Wij vechten inderdaad wel. Vechten kun je echter op twee manieren doen. Je kunt vechten om een ander eronder te krijgen, om te overwinnen. Dan heb je één winnaar en één verliezer. Ik moet terugdenken aan m’n jeugd toen ik een andere jongen onder de knie had net zo lang tot hij om genade smeekte.

Er is echter nog een andere manier om te vechten, zoals mensen vechten voor hun huwelijk of andere zaken die belangrijk zijn. Het vechten betekent dat niet zo zeer overwinnen, maar meer dat je er alles voor over hebt, dat het je wat mag kosten. Je mag er zelfs voor opgepakt worden. Het gaat niet om een winnaar en verliezer, maar je wil dat de situatie veranderd. Op die manier kan een vijand een vriend worden.

Die laatste manier van vechten is wat Open Hof in Kampen doet. Vechten voor recht, vechten voor vrede. Samen hebben we de kinderen Babayants in de ogen gekeken, en daarmee alle andere gewortelde kinderen. We hebben hun leed gezien, het onrecht wat hen aangedaan wordt. Kinderlevens die door één beslissing ontworteld worden. Gearresteerd, uitgezet naar een land dat ze niet kennen. Met zo’n beslissing kunnen wij geen vrede hebben.

Daarom zijn we opgestaan. Opgestaan omdat wij recht willen doen aan deze kinderen, omdat wij in vrede ook met hen willen leven. Nederlanders hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel, hechten sterk aan het oordeel van de rechter. Maar staat het oordeel ook in relatie tot vrede? Of is het de sterkste die wint?

Ja, de rechter heeft inderdaad gesproken, maar moet zich baseren op staand beleid. De afgelopen jaren hebben we gezien dat beleid kan leiden tot ongewenste effecten. Denk aan de toeslagenaffaire waar mensen en kinderen vastliepen tussen de raderen van het systeem. Juist daarom zullen we een rechterlijke uitspraak altijd moeten toetsen. Is het de sterkste die wint, of is er bijgedragen aan vrede?

In de situatie van gewortelde kinderen kunnen wij er geen vrede mee hebben. Het brengt de kinderen geen vrede. Ook de samenleving wordt er niet vrediger van. Daarom willen wij vechten, willen we alles wat in ons vermogen ligt inzetten voor een oplossing voor deze kinderen. Daarbij beroepen we op ons op een belofte van de overheid. In de afsluitingsregeling 2019 werd erkend dat uitzetting van gewortelde kinderen traumatisch is. Er werd beloofd dat procedures versneld zouden worden, zodat dit niet meer voor kon komen. De praktijk blijkt helaas anders, waardoor een oplossing noodzakelijk is.

Maar wat heeft dat nu met zoenen te maken? Daarvoor gaan we terug naar het oude boek, de Bijbel. Daar lezen we in Psalm 85: “Recht en vrede begroeten elkaar met een kus”. Dat is waar Open Hof voor opstaat, omdat ze willen dat vrede en recht elkaar begroeten met een kus. Dan kunnen tegenstanders vrienden worden, omdat recht en vrede hand in hand gaan.

Sytze de Vries dichtte een prachtig lied over deze psalm, wat wel speciaal voor het Kerkasiel geschreven lijkt (Liedboek 2013: 283):

In de veelheid van geluiden,
in het stormen van de tijd,
zoeken wij het zachte suizen
van het woord, dat ons verblijdt.

En van overal gekomen,
drinkend uit de ene bron,
bidden wij om nieuwe dromen,
richten wij ons naar de zon.

Want wij mensen op de aarde
raken van het duister moe.
als uw hart ons niet bewaarde
sliepen wij ten dode toe.

Laat uw dauw van vrede dalen
in de voren van de tijd.
Val ons samen in de stralen
van uw goedertierenheid.

Die ons naam voor naam wil noemen,
al uw liefde ons besteedt,
zingend zullen wij U roemen
en dit huis zingt met ons mee.